آرشیو مرداد ماه 1401

اين سايت در مورد مسائل روانشناسي و بهداست و سلامت روان و درمان انواع اعتيادها و اختلالات رواني فعاليت دارد

ماده روانگردان نیکوتین

کمپ ترک اعتیاد اهواز، مرکز ترک اعتیاد اهواز کمپ : به طور میانگین مصرف نیکوتین باعث ایجاد مرگ و میرهای بسیار زیادی در سطح دنیا می‌شود. مرگهای ناشی از ماده نیکوتین از مجموعه مرگ هایی که ناشی از بیماری ایدز، الکل و مواد مخدر اعتیادآور دیگری مانند شیشه، کراک، هروئین و یا تصادفات، قتل، خودکشی و آتش سوزی نیز بیشتر می باشد.

منبع نوشته : ماده روانگردان نیکوتین

مصرف دخانیات یکی از عوامل ایجاد مرگ و میر در دنیاست که البته می‌توان از آن پیشگیری کرد. بر همین اساس و بر اساس تحقیقات انجام شده در رابطه با تاثیرات استعمال دخانیات مشخص شده که افرادی که سیگار می کشند به طور میانگین ۱۰ سال کمتر از افراد غیر سیگاری عمر می کنند.

اعتیاد به نیکوتین به خصوص سیگار، قلیان و پیپ یکی از انواع اعتیاد هایی است که دارای شیوع بسیار بالایی می باشد و خود یکی از انواع مواد مخدر و روانگردان است که در میان جوانان و نوجوانان بسیار شایع است. متاسفانه به دلیل در دسترس بودن و ارزان بودن این ماده، تمامی مضرات و آسیب های ناشی از مصرف آن پنهان مانده است و افراد بدون توجه به آثار زیانبار آن به مصرف آن روی می آورند.

در همین رابطه افزایش آگاهی از مضرات و تاثیرات مخرب این ماده مخدر روانگردان ممکن است از اعتیاد به این ماده جلوگیری به عمل آورده و از مصرف نیکوتین در هر شکل و فرمی ممانعت ورزد.

نیکوتین چگونه به دست می آید؟

نیکوتین یکی از انواع مواد شیمیایی و جز چهار هزار ماده موجود در گیاه تنباکو می باشد که یک نوع از مواد روانگردان محسوب می شود. این ماده در حالت طبیعی به حالت مایع و بی رنگ وجود دارد که در مجاورت هوا و سوزانده شدن بوی تندی از خود متصاعد می کند. گونه های مختلفی از گیاه تنباکو وجود دارد که دارای مرغوبیت و کیفیت متفاوتی می باشند. میزان نیکوتین موجود در آنها متفاوت است، در حقیقت هر چه میزان نیکوتین موجود در تنباکو کمتر باشد و قند موجود در آن بیشتر باشد، دارای کیفیت و مرغوبیت بیشتری می باشد.

گیاه تنباکو در بسیاری از کشورها کشت می شود و به عنوان یک صنعت بزرگ در دنیا شناخته می شود. این گیاه در اکثر کشورهای آسیایی و آمریکای شمالی و حتی اروپا نیز کاشته می‌شود. برگ تنباکو پس از خشک شدن و تصفیه در اشکال مختلف به بازار عرضه می گردد. اما تنباکوهایی که دارای درصد نیکوتین بالاتری هستند، برای مصارفی مانند قلیان و پیپ مورد استفاده قرار می گیرند.

تاثیر نیکوتین و سیگار بر افراد

نیکوتین موجود در توتون یا تنباکو پس از مصرف از طرق مختلف می‌تواند وارد گردش خون فرد شده و خود را به مغز و تمامی بدن برساند. انتقال نیکوتین بسیار سریع است و بیشتر از ۱۵ ثانیه زمان نمی برد که به مغز برسد. نیکوتین را به روش‌های گوناگون می توان مصرف نمود. به طور مثال، از طریق جویدن برگ های تنباکو، دود کردن توتون و حتی از طریق برچسب های نیکوتین نیز این ماده می تواند جذب بدن شود.

نکته مهم در رابطه با تاثیرات نیکوتین این است که این ماده هم دارای تاثیرات محرکی است و هم کند کنندگی. این ماده پس از ورود به مغز باعث افزایش ناگهانی قند خون شده و منجر به افزایش ضربان قلب، فشار خون و ریتم تنفس فرد می گردد. از طرف دیگر این ماده روانگردان به صورت غیر مستقیم باعث آزادسازی دوپامین در مغز شده و باعث ایجاد لذت در فرد می‌گردد.

این تاثیرات در همه انواع مواد اعتیاد آور یکسان هستند و افراد به دلیل واکنشی که مغز به این دسته از مواد از خود بروز می دهد، مبتلا به اعتیاد می شوند. در حقیقت عامل اعتیاد به انواع مواد مخدر تاثیراتی است که باعث ترشح دوپامین در مغز می گردد. از طرف دیگر بر اساس میزان نیکوتین مصرف شده و سطح برانگیختگی سیستم عصبی فرد، این ماده می تواند تاثیرات کندکنندگی و یا مخدر داشته باشد.

دلیل گرایش نوجوانان به نیکوتین چیست؟

افرادی که در دوران نوجوانی به مصرف نیکوتین و سیگار کشیدن روی می آورند، در بزرگسالی نیز مصرف خود را ادامه داده و در معرض ابتلا به انواع اعتیاد ها مانند الکل و سایر مواد مخدر مانند ماری جوانا یا حشیش قرار می گیرند. مصرف سیگار در دوران نوجوانی تاثیرات مخرب ژنتیکی بسیار زیاد برای فرد داد و حتی از افرادی که در سنین بالاتر به مصرف سیگار و نیکوتین روی می‌آورند، آسیب‌های بیشتری را متحمل می شوند.

ترک نیکوتین یا سیگار در کمپ ترک اعتیاد اهواز کمپ تحت نظارت مشاورین و روانکاوان مراکز ترک اعتیاد همکار قرار می‌گیرد و می‌تواند به افراد کمک کند تا به یک ترک موفق و بدون بازگشت دسترسی پیدا کنند.

مشکلات عاطفی

یکی دیگر از دلایل مصرف و گرایش نوجوانان به نیکوتین و سیگار، وجود مشکلات عاطفی، شخصیتی و عدم اعتماد به نفس کافی می باشد. افرادی که در محیط های خانوادگی ناسالم و بیمار رشد می‌کنند، عموما گرایش بیشتری نسبت به مصرف انواع مواد مخدر مانند نیکوتین و سیگار دارند.

والدین سیگاری

از طرف دیگر نوجوانانی که دارای والدین سیگاری هستند، ممکن است نسبت به مصرف این ماده یعنی سیگار گرایش بیشتری از خود نشان دهند. از سوی دیگر فشار همسالان و پیشنهادات مصرف نیکوتین در گروه همسالان و ترغیب نوجوانان به مصرف سیگار می تواند تاثیر بسزایی در این رابطه داشته باشد.

مکانهای مصرف عمومی

وجود مکانهای مصرف قلیان مانند سفره خانه های سنتی، دسترسی به انواع قلیان و تنباکو را ایجاد می کند. از سوی دیگر والدین نسبت به مصرف سیگار دارای حساسیت های ویژه ای هستند، اما نسبت به قلیان یا پیپ چنین دیدگاهی ندارند. حتی گاهی اوقات افراد به صورت خانوادگی اقدام به مصرف و استعمال قلیان کرده که همین امر می‌تواند یکی از علل آسیب پذیری بیشتر نوجوانان در برابر نیکوتین باشد. باید بدانیم که نوجوانان به سرعت نسبت به این ماده وابسته شده و تحت تاثیر آثار مخرب آن از لحاظ ژنتیکی، سلامت جسمی و روانی قرار می گیرند.

روشهای مصرف نیکوتین چیست؟

همان طور که پیشتر در مقاله اعتیاد به نیکوتین توضیح داده شد، این ماده را به روش های گوناگون و مختلفی می توان مصرف کرد. نیکوتین از سالیان دور مورد استفاده بشر بوده است و به صورت های مختلف از برگ‌گیاه تنباکو استفاده می شده است. اما متداول ترین روش های مصرف نیکوتین عبارتند از :

  • سیگار
  • پیپ
  • قلیان

سیگار

سیگار یکی از متداول ترین روش‌های مصرف نیکوتین می باشد. در حقیقت سیگار یک استوانه کوچک کاغذی است که حدود ۱۰ سانتی متر طول و ۱۰ میلیمتر قطر دارد و از برگهای بریده شده یا عمل آمده تنباکو تولید می شود.

سیگار را با پیچیدن تنباکو در یک کاغذ نازک تولید می‌کنند و تفاوت عمده آن با سیگار برگ، این است که در سیگار برگ، تنباکو در برگ تنباکو پیچیده شده و فیلتر ندارد. در حقیقت سیگارهای معمولی بین ۱۰۰ تا ۴۰۰ میلی گرم نیکوتین دارند.

پیپ

وسیله چوبی و یا فلزی است که توسط اروپاییان برای مصرف تنباکو مورد استفاده قرار می گرفته است. با ورود این کالا به کشور ایران، تغییراتی در آن ایجاد شد و به صورت چپق های دسته بلند تغییر شکل داد. اما باید بدانیم که دود پیپ از سیگار مضرتر است، زیرا کاملاً قلیایی می باشد ولی دود سیگار خنثی است. از طرف دیگر میزان تنباکو موجود در پیپ بسیار بیشتر از سیگار است و به این دلیل که فیلتر ندارد به صورت مستقیم با مخاط دهان و ریه برخورد پیدا میکند.

قلیان

یکی دیگر از وسایلی که به وسیله آن می توان تنباکو را مورد استعمال قرار داد، قلیان می باشد. این دستگاه به وسیله ایرانیان ابداع شد و از دیرباز برای دود کردن تنباکو به کار برده می‌شده است. تنباکویی که توسط قلیان مورد استفاده قرار می گیرد دارای درصد بالاتری از نیکوتین است و از کیفیت و مرغوبیت کمتری نسبت به انواع دیگر تنباکو برخوردار است. قلیان دارای مواد مضر بیشتری نسبت به سیگار و انواع دیگر روشهای مصرف نیکوتین می باشد.

به وسیله این دستگاه انواع تنباکوها را می‌توان استفاده کرد. به طور مثال، اخیراً تنباکوهای عطری که با افزوده شدن اسانس به آن تولید می‌شوند، توسط آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از مهمترین انواع تنباکوهای اصلی عبارتند از تنباکو لیمو، پرتقال، سیب، نعنا و غیره.

باید بدانیم که این مواد، کاملا شیمیایی هستند و به شکل مصنوعی به تنباکو اضافه می گردند و دارای خواص آسیب زایی شدیدی می باشند. در همین رابطه تصورات اشتباه بسیاری در رابطه با میزان عوارض دود قلیان وجود دارد. به طور مثال بسیاری از افراد تصور می‌کنند به این دلیل که در قلیان دود از میان آب عبور می‌کند، تصفیه شده و ضرر کمتری دارد، اما باید بدانیم که دود قلیان چندین برابر دود سیگار دارای مضرات و سموم شیمیایی میباشد.

مدت زمان تاثیرات نیکوتین در بدن

نیمه عمر ماندگاری نیکوتین در بدن حدود یک ساعت می باشد. یعنی پس از شش ساعت نیکوتین جذب شده توسط متابولیسم بدن دفع می گردد. در همین رابطه نیکوتین از طرق مختلف از بدن دفع شده و خارج می گردد که مهمترین آنها عبارتند از :

  • بخشی از پروتئین جذب شده توسط آنزیمهای کبدی دفع می گردد
  • مقداری از نیکوتین باقی مانده در بدن توسط کلیه ها تصفیه شده و از طریق ادرار دفع می گردد
  • کوتینین باقی مانده در بدن توسط کلیه ها تصفیه شده و از طریق ادرار دفع می گردد

نیمه عمر ماده کوتینین تولید شده در بدن فرد حدود ۲۴ ساعت می باشد که در آزمایش ادرار می توان آن را تشخیص داد.

به همین دلیل افراد ۲۴ ساعت پس از قطع مصرف نیکوتین دچار علائم محرومیت نیکوتین می شوند.

نحوه تشخیص مصرف نیکوتین چیست؟

نیکوتین دارای تاثیرات تحریک کنندگی و آرام‌بخشی می باشد و همانطور که پیشتر توضیح داد شد، مصرف این ماده باعث می شود تا مغز به صورت غیر مستقیم به ترشح دوپامین اقدام کند و فرد دچار حالت سرخوشی گردد. مهمترین تاثیرات محرکی نیکوتین عبارتند از :

  • بهبود توجه و یادگیری
  • بهبود زمان واکنش
  • توانایی حل مسئله

از طرف دیگر کشیدن سیگار موجب بالا رفتن خلق، کاهش تنش و کم شدن احساس افسردگی می گردد.

اما این احساسات بسیار کوتاه مدت بوده و تاثیرات نیکوتین به سرعت از بین می روند. به همین دلیل فرد خیلی سریع دچار افسردگی، خستگی و خواب آلودگی مفرط شده و برای از بین بردن این حالات مجبور می شود مجدداً نیکوتین مصرف کند. به همین دلیل افراد به صورت مرتب مجبور هستند برای از بین بردن آثار آزاردهنده محرومیت از سیگار، آن را مصرف کرده تا بتوانند مانند انسان طبیعی رفتار کنند.

افرادی که به نیکوتین اعتیاد پیدا می کنند، مجبور هستند در طول شبانه روزی این ماده را مصرف کنند، در غیر این صورت دچار علائم محرومیت شده که مهمترین آنها پرخاشگری، خصومت و خشم می باشد. این علائم باعث کاهش همکاری اجتماعی فرد شده و عملکرد اجتماعی و شغلی را به شدت کاهش می دهد. از سوی دیگر، تضعیف عملکرد شناختی و هماهنگی‌های روانی در افرادی که دچار وابستگی به نیکوتین هستند و از مصرف آن خودداری می‌کنند، ایجاد می شود.

تاثیرات کوتاه مدت نیکوتین چیست؟

نیکوتین یک ماده کاملاً شیمیایی و بسیار سمی است. ۶۰ میلی گرم از آن می‌تواند موجب مرگ یک شخص بالغ گردد. با مصرف یک سیگار معمولی حدود ۲ میلی گرم نیکوتین وارد بدن فرد می‌شود که از طریق دود استنشاق می گردد. در چنین حالی، فرد در حال بلعیدن و مصرف مقدار بسیار زیادی از مواد شیمیایی سمی  می باشد که به ارگانهای حیاتی بدن نفوذ می کنند. زیاده‌روی در مصرف نیکوتین باعث بروز مسمومیت در افراد شده که برخی از مهمترین علائم آن عبارتند از :

  • تهوع
  • استفراغ
  • آب‌ریزش از دهان
  • رنگ‌پریدگی
  • اسهال
  • سرگیجه
  • سردرد
  • افزایش فشار خون
  • لرزش و عرق سرد

مسمومیت ناشی از نیکوتین می تواند بر تمرکز تاثیر گذاشته و باعث ایجاد گیجی و اختلالات حسی در افراد شود. علاوه بر این، باعث اختلال در چرخه خواب شده و از خواب عمیق جلوگیری می‌کند و منجر به بیدار شدن های مکرر در طول شب و احساس خستگی در طول روز می گردد.

در همین رابطه اگر برای ترک نیکوتین تصمیم گرفته اید، بهتر است با مشاوره ترک اعتیاد تماس بگیرید تا به شما کمک کنند تا به شکل صحیح و اصولی و با استفاده از متدهای درمانی استاندارد، روند ترک اعتیاد موفقی را تجربه نمایید.

تاثیرات بلند مدت نیکوتین کدامند؟

مصرف مداوم و مزمن نیکوتین باعث ایجاد آسیب به سلامت جسمی و روانی افراد می‌گردد. به‌طور کلی، چندین نوع بیماری حاصل مصرف این ماده روانگردان است که به صورت کلی سلامت جسمی و روانی افراد را با خطر جدی مواجه می کند. در همین رابطه مهمترین بیماری هایی که افراد در اثر مصرف سیگار یا نیکوتین به آن مبتلا می شوند، عبارتند از :

  • سرطان
  • بیماری های قلبی و عروقی
  • بیماریهای تنفسی
  • آسیب های پوستی
  • سایر بیماری ها

سرطان

بر اساس تحقیقات انجام شده، خطر مرگ در اثر ابتلا به سرطان ریه در مردان ۲۲ درصد و در زنان سیگاری تا ۱۲ درصد بیشتر از افراد غیر سیگاری می‌باشد. به طور کلی مصرف سیگار خطر سرطان دهان، رحم، کبد، کلیه، مثانه، معده، لوزالمعده و خون را به شدت افزایش می دهد.

در افرادی که قلیان یا سیگار استفاده می‌کنند، شیوع سرطان دهان و ریه می تواند تا حد زیادی افزایش پیدا کند. به طور کلی مصرف نیکوتین خطر ابتلا به سرطان سینه را در زنان افزایش می‌دهد. در حقیقت زنانی که سیگار می کشند حدود ۳۰ درصد بیشتر از زنان غیرسیگاری در معرض سرطان سینه قرار دارند. زنانی که قبل از ۲۰ سالگی و یا حداقل ۵ سال قبل از اولین دوره بارداری شروع به سیگار کشیدن می‌کنند بیشتر از سایر افراد در معرض خطر سرطان ریه قرار دارند.

بیماری های قلبی و عروقی

مصرف نیکوتین و استعمال دخانیات خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را به شدت افزایش می دهد. در افراد سیگاری، احتمال حمله قلبی در سنین ۳۰ تا ۵۰ سالگی، ۵ برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری می باشد. مونوکسید کربن موجود در سیگار باعث می‌شود تا فرآیند خون رسانی و انتقال اکسیژن به اندام های حیاتی مانند قلب با اختلال روبرو شده و سرخرگ ها دچار گرفتگی شده و در نهایت فرد دچار حمله قلبی گردد.

بیماری های تنفسی

۸۷ درصد از کل موارد ابتلا به سرطان ریه به دلیل مصرف سیگار و نیکوتین می باشد. به طور مشخص افراد سیگاری ۸ برابر بیشتر از سایر افراد در معرض ابتلا به سرطان ریه قرار دارند. از سوی دیگر مصرف سیگار باعث بروز انواع بیماری های ریوی مانند برونشیت و آمفیزم در افراد می گردد.

مشکلات ظاهر و پوست

مواد شیمیایی موجود در دود سیگار، باعث می شود که پوست فرد به سرعت خشک و ملتهب شده و روند چین و چروک و پیری تسریع شود. مصرف نیکوتین در انگشت ها، ناخن ها و دندان‌ها تاثیرات مخرب بسیاری را تحمیل می‌کند و باعث آسیب به بافت های پوست و ناخن در افراد سیگاری می گردد.

سایر مشکلات فکری و مغزی

مهمترین تاثیرات ماده روانگردان نیکوتین بر روی مغز و سیستم عصبی افراد می باشد. مصرف این ماده باعث تغییرات فیزیکی و خلقی در فرد شده و مغز را به صورت غیر مستقیم وادار به ترشح دوپامین می‌کند.  بروز این حالت در مغز افراد، باعث ایجاد حالت سرخوشی و احساسات خوشایند در فرد می‌گردد، اما مانند سایر مواد مخدر و روانگردان دیگر، بدن و مغز فرد دچار حالت تحمل و مقاومت در برابر نیکوتین می گردد.

به طور کلی مصرف مکرر نیکوتین باعث می شود مغز نسبت به آن حالت تحمل پیدا کرده و حالات خوشایند به سرعت از بین بروند. با بروز این حالت فرد مجبور می شود برای دستیابی به احساسات خوشایند قبلی مرتباً سیگار بکشد. سوخت و ساز بدن به سرعت نیکوتین را از بدن دفع کرده و باعث افزایش میزان تحمل فرد نسبت به این ماده می‌شود. با بروز این حالت، اعتیاد به نیکوتین در فرد شکل گرفته و پس از گذشت چند دقیقه تمامی تاثیرات سیگار از بین می رود. به همین دلیل افراد سیگاری باید به صورت مرتب از این ماده استفاده کنند تا حالات لذت بخش قبلی را تجربه نمایند.

نقش والدین در پیشگیری از اعتیاد نیکوتین در نوجوانان

همانطور که در مقاله نقش خانواده در ترک اعتیاد توضیح داده شد، نقش خانواده یکی از تاثیرگذارترین فاکتورها در پیشگیری و درمان اعتیاد در میان نوجوانان و جوانان است. در این راه کودکان و نوجوانان از والدین خود الگو برداری کرده و در محیطی که در آن پرورش پیدا می‌کنند آمادگی روبرویی با مسائل و مصائب اجتماعی را پیدا می‌کنند. در این مسیر خانواده هایی که والدین در آنها سیگاری هستند و نیکوتین مصرف می کنند، احتمال بروز اعتیاد به نیکوتین و سایر مواد مخدر را در کودکان و فرزندان خود افزایش می دهند.

والدین باید آگاه باشند که رفتارهای آنها می‌تواند تاثیرات مخرب بسیاری در رشد و نمو فرزندانشان داشته باشد. از طرف دیگر میزان شناخت و آگاهی والدین و انتقال اطلاعات صحیح و آموزشی به کودکان در پیشگیری از بروز اعتیاد در فرزندان بسیار موثر است. در این مسیر شناخت و آگاهی از باورهای غلط درباره اعتیاد و انتقال اطلاعات صحیح به فرزندان در رابطه با مصرف انواع مواد محرک و یا مخدر می تواند به افراد کمک کند تا پس از ورود به اجتماع از خود در برابر تهدید های اجتماعی مانند اعتیاد محافظت کنند.

راهکارهایی برای پیشگیری از اعتیاد نیکوتین

آگاهی از نکات کاربردی برای پیشگیری از مصرف سیگار و نیکوتین در میان نوجوانان و جوانان می‌تواند تا حد زیادی کمک نماید. برخی از مهمترین نکات را با شما در میان گذاشته تا با جزئیات بیشتر آن آشنا شوید.

1- صحبت کردن با فرزندان و نوجوانان

در مورد سیگار و مضرات آن با فرزند نوجوان خود صحبت کنید و در مورد اینکه آیا در میان دوستان او فردی سیگاری وجود دارد یا خیر، تحقیق کنید. زیرا احتمال سیگاری شدن فرزند شما هنگامی که با افراد سیگاری معاشرت می‌کند بسیار بیشتر می‌شود. به طور کلی نوجوانان اولین سیگار خود را با دوستان سیگاری خود می کشند.

در این راه انتقال آگاهی و آموزش های صحیح در رابطه با مدیریت احساسات، می تواند بسیار موثر باشد. در این مسیر باید بدانید که احساس او نسبت به مصرف سیگار چیست و چه نظری در رابطه با سیگار و مصرف آن دارد. بر اساس تحقیقات انجام شده درباره اعتیاد نوجوانان به سیگار مشخص شده که پس از چند هفته علائم وابستگی به سیگار در افراد هویدا می شود. در نتیجه به فرزند خود کمک کنید تا در احساسات شخصی خود دقیق شده و در مورد مدیریت آنها آموزش ببیند.

2- آموزش مهارت های زندگی

نوجوانانی که در یک محیط سالم و توام با آموزش رشد می‌کنند، در دوران نوجوانی و جوانی می توانند احساسات و افکار خود را مدیریت کرده و از انرژی خود بیشترین بهره را ببرند. نوجوانانی که آموزش های لازم و آگاهی های مورد نیاز را دریافت می کنند، می آموزند تا از انرژی سرشار دوران نوجوانی و جوانی خود بدون استفاده از مواد محرک و یا روانگردان به خوبی استفاده کنند و از آن بهره ببرند. در این راه نقش خانواده و انتقال آگاهی هایی که والدین به فرزندان خود می دهند، بسیار موثر بوده و می تواند تاثیرات درخشانی در روند تکامل نوجوانان داشته باشد.

3- شناخت بازتاب های اجتماعی

رفتار هر شخص در اجتماع، بازتاب های اجتماعی متفاوتی را برای او در پی دارد. در نتیجه آموزش فرزندان و نوجوانان و آگاهی از بازتاب های مخربی که مصرف سیگار و نیکوتین برای افراد به همراه دارد، به آنها این آگاهی را می دهد تا از دوران پر تلاطم نوجوانی با موفقیت و بدون آسیب عبور نمایند. نوجوانانی که از آثار تخریبی جسمی، روانی و اجتماعی مصرف نیکوتین آگاه می شوند، می توانند از خود در برابر پیشنهادات تهدید آمیزی که در محیط اجتماعی و در میان گروه همسالان وجود دارد، از خود محافظت کنند.

مهمترین راهکارها برای ترک نیکوتین چیست؟

همانطور که می دانید، ترک نیکوتین کار ساده‌ای نیست، زیرا این ماده یکی از انواع مواد روانگردان است که باعث ایجاد وابستگی های شدید روانی و جسمی در افراد می گردد. مصرف طولانی مدت نیکوتین باعث تغییرات جدی خلقی در افراد می‌شود و در زمان قطع مصرف ناگهانی آن فرد با علائم محرومیت شدیدی روبرو میگردد. به همین دلیل برای آنکه بتوانید ترک موفقیت آمیزی در رابطه با ترک سیگار و نیکوتین داشته باشید، باید بر اساس یک برنامه دقیق درمانی عمل کنید تا به موفقیت دست یابید.

در ادامه به تشریح و توضیح بیشتر مراحل یک برنامه درمانی خواهیم پرداخت که به شما کمک می کند تا با تمرکز بیشتری برای ترک اعتیاد نیکوتین اقدام کنید. اما به خاطر داشته باشید، که تنها مطالعه این راهکارها کافی نیست و شما باید عملا آنها را در زندگی خود به کار گیرید تا بتوانید با اعتیاد پیچیده نیکوتین روبرو شده و آن را مدیریت نمایید و در نقطه‌ای از فعالیت متوقف کنید.

1. موانع را تشخیص دهید

موانعی را که در مسیر ترک اعتیاد وجود دارد را به خوبی شناسایی کنید. این موانع می توانند روند ترک سیگار را با تأخیر روبرو کنند، اما شما می توانید به حقیقت و میزان قدرت هر کدام از آنها پی ببرید و بر آنها فائق شوید. برای این کار لازم است تا دست به کار شوید و به دنبال راه حل هر کدام از این موانع فکری، روانی و جسمی اقدام کنید. به طور مثال برای برطرف کردن علائم محرومیت نیکوتین لازم است تا از داروهای مناسب و روش های درمانی که می‌تواند به شما کمک کند، استفاده نمایید.

در این مسیر باید بدانید که عوامل بازدارنده ای وجود دارد که برخی از آنها درونی و برخی دیگر بیرونی هستند. به طور مثال باید مرزهایی برای زندگی بدون سیگار و نیکوتین را برای خود مشخص کنید و با افرادی که سیگاری هستند، ارتباط خود را محدود کنید.

2. منافع ترک نیکوتین را تشخیص دهید

به طور کلی ترک سیگار و نیکوتین دارای نتایج بسیار مفیدی برای شما و زندگیتان می باشد. به همین دلیل لازم است این تاثیرات مثبت را برای خود مشخص کرده و از آنها استفاده نمایید. این تاثیرات به صورت کوتاه مدت و بلند مدت وجود دارند، اما تشخیص و شناخت دقیق آن ها می تواند به شما انگیزه کافی برای ادامه مسیر درمان و بهبودی از نیکوتین را انتقال دهد.

منافع کوتاه مدت :

تنفس راحت، پس انداز پول، نداشتن لباس های بد بو از مهمترین منافع کوتاه مدت شما در ترک سیگار و اعتیاد به نیکوتین می باشد. لازم است تا یک لیست کامل از این منافع را برای خود تهیه کرده و جایی یادداشت کنید و به طور مرتب آنها را به خود یادآور شوید.

منافع بلند مدت :

از طرف دیگر منافع و تاثیرات مثبت بلندمدت نیز برای شما در ترک سیگار وجود دارد که مهمترین آنها عبارتند از : کاهش احتمال ابتلا به بیماریها، افزایش طول عمر، متوقف کردن تاثیرات مخرب دود دست دوم برای اطرافیان و نزدیکان. این تاثیرات مهم را که در دراز مدت می‌تواند تاثیرات مثبت بسیاری را بر زندگی شما و اطرافیانتان ایجاد نماید را برای خود مشخص کنید. شناخت کافی از دلایل ترک سیگار می تواند به شما در متوقف سازی این اعتیاد پیچیده کمک‌های موثری نماید.

3. از خودتان تعهد کتبی بگیرید

اعتیاد به سیگار و نیکوتین ، شما را از لحاظ روانی به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. به همین دلیل لازم است تصمیم و دلایلی که باعث شده شما برای ترک سیگار یا نیکوتین اقدام کنید را باید به طور کامل برای خود مشخص کنید. برای این کار انگیزه خود برای ترک سیگار و تاریخی که می خواهید آن را عملی کنید را یادداشت کرده و نسبت به آن خود را متعهد کنید. می توانید این کار را مانند یک قرارداد بنویسید و بابت انجام آن از خود تعهد بگیرید.

به خاطر داشته باشید که داشتن تعهد برای به ثمر رساندن کارهایی که به صورت فرایند و در طول مدت زمان انجام می شوند، بسیار اهمیت دارد. این موضوع به شما کمک می کند تا نسبت به ترک سیگار با انگیزه بیشتری عمل کرده و به شکلی جدی به آن نگاه کنید و برای آن اقدام نمایید.

4. از حمایت های اطرافیان کمک بگیرید

از دوستان و اطرافیان خود که از تصمیم شما اطلاع دارند بخواهید تا در این زمینه به شما کمک کنند. در این باره ارتباط شما با افراد غیر سیگاری که می توانند به شما در ترک سیگار و نیکوتین کمک کنند، بسیار اهمیت دارد. کمکهای روحی، روانی و عاطفی که آنها در اختیار شما می‌گذارند، می‌تواند انگیزه و تصمیم شما را استحکام بخشیده و در مسیر پیش رو قدم های شما را استوارتر نماید.

5. خود را بیشتر بشناسید

یکی از مهمترین فاکتورها در متوقف سازی انواع اعتیادها مانند سیگار یا نیکوتین شناخت دقیق پدیده اعتیاد در زندگی می باشد. به طور کلی شما باید بدانید چه چیزهایی باعث تحریک و وسوسه شما به مصرف سیگار می گردد. از طرف دیگر موقعیت هایی که شما را وادار به مصرف سیگار می‌کنند را شناسایی کرده تا بتوانید از آنها جلوگیری کامل به عمل آورید.

در این باره باید فهرست کاملی از چیزهایی که باعث وسوسه شما به مصرف مجدد سیگار یا نیکوتین می‌شود را تهیه کرده و به خوبی نسبت به آنها آگاهی پیدا کنید. به طور مثال ممکن است نوشیدن قهوه، صحبت با تلفن یا مشاهده سیگار کشیدن دیگران باعث تحریک شما به مصرف مجدد شود. در چنین شرایطی، در هفته اول ترک اعتیاد خود حتماً باید از این عوامل به طور کامل پرهیز کرده و دور بمانید.

تشخیص زمان ترک نیکوتین :

تشخیص زمان مناسب برای شروع ترک سیگار و مصرف نیکوتین بسیار اهمیت دارد. در همین رابطه هرگز نباید در زمان هایی که دچار فشارهای عصبی هستید و یا در زمان تعطیلات برای ترک سیگار اقدام کنید. از طرف دیگر یک تاریخ را برای خود انتخاب کرده تا قبل از آن آخرین سیگار خود را مصرف نمایید. این تاریخ را به دیگران اعلام کرده و از آنها بخواهید تا شما را حمایت کنند.

در رابطه با ترک سیگار، تکنیک‌های مختلفی وجود دارد که می‌تواند به شما کمک کند تا با موفقیت به روند قطع مصرف نیکوتین ادامه دهید. به طور مثال، باید تمرین کنید که بدون سیگار با فشارهای عصبی خود روبرو شوید و آنها را مدیریت نمایید. از طرف دیگر باید برای سیگار کشیدن خود عادت های سازنده و سالم را جایگزین نمایید. برای اینکار یک لیست از علاقه مندی های خود تهیه کرده تا بتوانید از رفتارها و عادات سازندۀ جدید استفاده کرده و آنها را با عادت سیگار کشیدن، جایگزین نمایید.

برخی از عادات و کارهای سازنده

  • سیگار و فندک را دور بریزید
  • پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری کنید
  • یک قلک پول تهیه کنید
  • وقت خود را با افراد غیر سیگاری سپری کنید
  • به صورت مرتب خود را تشویق کنید
  • به صورت منظم غذا بخورید
  • شرایط ترک سیگار را بپذیرید
  • به طور منظم و خوب بخوابید
  • در صورتیکه مجدد مصرف کردید مایوس نشوید و دوباره شروع کنید

لازم است بدانید که ترک نیکوتین به طور کلی کار دشواری است و برای موفقیت در آن شما نیاز به کمک های تخصصی دارید. در این رابطه استفاده از خدمات ترک اعتیاد و همچنین خدمات مشاوره ترک اعتیاد کمپ ترک اعتیاد اهواز کمپ به شما کمک می کند تا با استفاده از این خدمات یک ترک موفق و بدون بازگشت را تجربه نمایید.

6. خود را باور کنید و خودباوری داشته باشید

بسیاری از افراد سیگاری به دلیل شکست هایی که در گذشته خورده اند، اعتماد کمی به نیروی خود برای ترک سیگار و متوقف سازی اعتیاد نیکوتین دارند. به همین دلیل لازم است تا افکار خود را سر و سامان دهید و به جای تمرکز بر ترک سیگار به عنوان یک مانع بزرگ و غیرقابل عبور، بر روی رفتارهایی تمرکز کنید که به شما کمک می کنند مصرف سیگار را متوقف نماید.

در این مسیر باید واقعیت‌ها و پدیده‌های را که باعث می شوند شما در ترک اعتیاد صدمه ببینید را شناسایی کنید و به خوبی از آنها دور بمانید. از طرف دیگر شناسایی و مشخص نبودن چیزهایی که به شما کمک می کند تا اعتماد به نفس بیشتری برای ترک سیگار داشته باشید را پیدا کرده و از آنها به خوبی استفاده نمایید.

7. نا امید نشوید

در صورتی که در دوران ترک اعتیاد نیکوتین با لغزش روبه‌رو شدید و یک یا دو نخ سیگار کشید، نباید نا امید شوید. این اتفاق برای بسیاری از افرادی که مبتلا به اعتیاد به سیگار یا نیکوتین هستند، کاملا طبیعی است. در صورتی که چنین اتفاقی افتاد می بایست بر اساس برنامه درمانی که تنظیم کرده اید، عمل کرده و به راه خود ادامه دهید و به هیچ وجه نباید نا امید شوید.

اگر دچار لرزش و مصرف مجدد شدید، دلایل آن را جستجو کنید و از تجربیات آن برای ادامه مسیر استفاده کرده و به راه خود با قدرت ادامه دهید. در این مسیر کمک افراد متخصص می‌تواند به شما کمک کند تا روند ترک اعتیاد خود را با موفقیت سپری کنید.

8. از لغزشهایتان درس بگیرید

همان طور که پیشتر توضیح داده شد، اگر در مسیر ترک اعتیاد سیگار یا نیکوتین دچار لغزش شدید، باید آن اتفاق را به خوبی به خاطر بسپارید و دلایل اتفاق افتادنش را بررسی نمایید. به خاطر داشته باشید اطلاعاتی که بعضاً لغزشهایتان در اختیار شما می گذارند، می تواند بسیار مفید و موثر باشد.

9. از نو شروع کنید

هنگامی که با محرک های درونی و بیرونی و عواملی که باعث می شوند شما به مصرف سیگار یا نیکوتین روی آورید آشنا می شوید و نسبت به آنها آگاهی می یابید، می‌توانید در روند درمان خود موفق تر عمل نمایید. در این بین استفاده از کمک های تخصصی و درمانهای تکمیلی مانند رفتار درمانی شناختی یا همان CBT می‌تواند به شما کمک کند تا نسبت به چالش های ذهنی، روانی و عاطفی خود در اعتیاد به انواع مواد مخدر و یا نیکوتین کاملا موثر عمل نمایید.

آیا اعتیاد به نیکوتین را میتوان متوقف ساخت؟

پاسخ به این سوال به طور قطع مثبت است. افرادی که دچار اعتیاد سنگین به نیکوتین هستند، نیز می توانند برای ترک نیکوتین اقدام کنند. به خاطر داشته باشید که ترک اعتیاد انواع مواد مخدر و اعتیادهای رفتاری دیگر با کمک های تخصصی و استفاده از متدهای درمانی استاندارد و مدرن می تواند به شما کمک کند تا با موفقیت انواع اعتیادهای خود را متوقف سازید.

مهمترین تاثیرات ترک سیگار

به خاطر داشته باشید که ترک سیگار و اعتیاد به نیکوتین در هر مقطع سنی که باشید، دارای فواید بسیاری برای شما خواهد بود. حتی اگر برای مدت های طولانی و سالها سیگار کشیده‌اید، قطع مصرف و ترک آن باعث می شود تا شرایط زندگی شما به طور کامل تغییر کند. ترک سیگار دارای فواید بسیاری است، اما برخی از مهمترین آنها عبارتند از :

  • در طی ۲۰ دقیقه: فشار خون و تعداد ضربان قلب شما کاهش می‌یابد
  • در طی هشت ساعت: سطح اکسیژن و مونواکسید در خون به حد طبیعی خود بازمی‌گردد.
  • در طی یک روز: احتمال بروز سکته قلبی کاهش می‌یابد.
  • در طی دو روز: انتهای اعصاب بازسازی شده و حس بویایی و چشایی تقویت می‌شود.
  • در طی دو هفته: جریان خون بهبود یافته و عملکر ریه‌ها افزایش می‌یابد.
  • در طی ۹-۱ ماه: سرفه، احتقان سینوس‌ها، خستگی و تنگی نفس کاهش می‌یابد.
  • در طی ۱ سال: احتمال بروز سکته قلبی دقیقاً نصف می‌شود.
  • در طی پنج سال: میزان بروز سکته مغزی نیز به اندازه افراد غیر سیگاری می‌شود.
  • در طی ۱۰ سال: احتمال مرگ به علت بروز سرطان ریه به اندازه نصف افراد سیگاری می‌شود.
  • در طی ۱۵ سال: شانس بروز بیماری‌های عروق قلبی و مرگ ناشی از آن به اندازه افرادی می‌شود که هرگز سیگار نکشیده‌اند.

به خاطر داشته باشید حتی در سن ۶۰ سالگی ترک سیگار می‌تواند میانگین عمر فرد را سه سال افزایش دهد. این موضوع در مورد افراد ۳۰ ساله که اعتیاد به سیگار و نیکوتین را متوقف می‌کنند، بسیار بیشتر است و فرد دیگر با خطری در رابطه با اعتیاد به سیگار روبرو نخواهد بود.

بهترین روش ترک سیگار چیست؟

نکته مهم در رابطه با ترک سیگار و نیکوتین این است که مهم نیست چه مدت درگیر اعتیاد به آن بوده اید، بلکه با ترک نیکوتین می توانید از آسیب ها و صدمات جسمی و روانی بیشتر جلوگیری نمایید. شما برای ترک سیگار به راهنمایی های متخصصین ترک اعتیاد و مشاورین مرکز ترک اعتیاد اهواز نیاز دارید.

در حقیقت بهترین درمان برای ترک نیکوتین و سیگار استفاده از کمک های تخصصی مشاورین ترک اعتیاد می باشد. در نتیجه برای کاهش علائم محرومیت از نیکوتین و عوارضی که قطع مصرف ناگهانی آن برای شما ایجاد می کند، از کمک های تخصصی بهره مند شوید تا بتوانید با موفقیت به روند درمان خود ادامه دهید.

در همین رابطه، استفاده از کمک های تخصصی، خدمات روانشناختی و روانکاوی اعتیاد می‌تواند به افراد کمک کند تا روند درمان موفقی را برای ترک نیکوتین تجربه نمایند. باید به خاطر داشته باشید که ترک سیگار دارای علائم روانی عصب شناختی مختلفی است و استفاده از کمک های تخصصی روانشناسان را می طلبد.

علائم محرومیت :

علائم محرومیت در طی ۳ تا ۷ روز پس از قطع مصرف به اوج خود می رسند و طی چند هفته به طور کامل فروکش می کنند. در برخی افراد به دلیل اعتیاد های سنگین ممکن است این علائم و عوارض محرومیت از نیکوتین طولانی‌تر شود. به همین دلیل در صورتی که افراد از کمک های تخصصی برای ترک نیکوتین استفاده نکنند، ممکن است این علائم و عوارض باعث شروع مجدد مصرف در آنها شود.

در همین زمینه برای آنکه بتوانید روند ترک موفقیت آمیزی را تجربه کنید، باید حتماً از تجربه و تخصص مشاورین ترک اعتیاد کمپ ترک اعتیاد اهواز کمپ استفاده نمایید. در این مسیر متخصصین مجموعه درمانی اهواز کمپ به شما کمک می کنند تا با حالات، عوارض و علائم اعتیاد به نیکوتین به نحو صحیح روبرو شوید و آنها را مدیریت نمایید. متخصصین به شما در مرکز ترک اعتیاد اهواز کمک می‌کنند تا تمامی عوامل و محرک های درونی و بیرونی را شناسایی کرده و جلوی مصرف مجدد و لغزش را بگیرید.

درباره کمپ ترک اعتیاد اهواز کمپ

کمپ ترک اعتیاد شبانه روزی اهواز کمپ در تهران، اهواز، شیراز، اصفهان و سایر شهرهای خوزستان با همکاری مراکز ترک اعتیاد که دارای مجوز رسمی از وزارت بهداشت و بهزیستی هستند، برای بستری و درمان بیماران اعتیاد به عنوان بهترین و مجهزترین مراکز درمان اعتیاد در کشور فعالیت دارد. این کمپ ترک اعتیاد جزء مراکز درمان اعتیاد است که دارای متخصصین ترک اعتیاد، روانشناسان و روان درمانگران اعتیاد می باشد.

در این مرکز درمانی از روش‌های جایگزین درمانی و نگهدارنده مانند متادون درمانی برای ترک اعتیاد افراد استفاده نمی‌شود. روش درمان در کمپ ترک اعتیاد اهواز کمپ بر پایه حذف کامل ماده اعتیاد آور از بدن بیمار می باشد و از طرف دیگر بیماران بدون وابستگی به هرگونه ماده مخدر یا شیمیایی دیگر می‌توانند با استفاده از کمک های تخصصی و همچنین داروهای مکمل غیر مخدر و غیر شیمیایی، روند درمان موفقی را سپری کرده و به یک زندگی سالم و بدون مواد دست یابند.

افراد پس از ترخیص از مرکز ترک اعتیاد خدمات درمانی خود را به صورت جلسات مشاوره خصوصی، خانوادگی و یا گروه درمانی دریافت کرده و می توانند به روند درمان خود پس از سم زدایی و ترک فیزیکی تدریجی و استاندارد با استفاده از خدمات روانکاوی و روانشناختی مرکز ادامه دهند.

سوالات متداول

1- آیا مصرف نیکوتین اعتیاد آور است؟
به طور یقین بله. نیکوتین یکی از انواع مواد روانگردان است که دارای قدرت اعتیادزایی بسیار زیادی می باشد. مصرف این ماده روانگردان باعث می شود تا مغز به صورت غیرمستقیم به ترشح دوپامین اقدام نماید. همین موضوع مانند انواع دیگر مواد اعتیاد آور باعث بروز اعتیاد در فرد شده و پدیده تحمل که در نتیجه آن مصرف شخص به سرعت بالا می‌رود، اتفاق می افتد.

2- آیا اعتیاد به نیکوتین در میان زنان و مردان یکسان است؟
بر اساس مطالعات، مشخص شده که زنان و مردانی که از نیکوتین و سیگار استفاده می‌کنند، دارای عادات رفتاری متفاوتی هستند. به طور کلی زنان سیگار کمتری در طول روز می کشند و به سیگارهای کم نیکوتین گرایش دارند و در هنگام مصرف پک عمیق نمی زنند. متاسفانه در سال‌های اخیر گرایش زنان و دختران جوان مصرف سیگار و نیکوتین بیشتر شده و مصرف آن در میان زنان افزایش پیدا کرده است. به طور کلی زنان کمتر از مردان برای ترک نیکوتین اقدام می‌کنند و در صورت اقدام موفقیت کمتری دارند.

3- آیا مصرف سیگار در دوران بارداری تاثیر گذار است؟
همانطور که می‌دانیم سیگار دارای ۴۰ هزار نوع ماده سمی است و مصرف آن در دوران بارداری باعث خطر سقط جنین، مرده زایی و یا زایمان زودرس میشود. از طرف دیگر سندروم مرگ ناگهانی نوزاد یکی از موارد شناخته شده در اعتیاد به نیکوتین در زنان باردار می باشد.

 

منبع نوشته : ماده روانگردان نیکوتین

۰ ۰